Tóm tắt
Đặt vấn đề: Ngày càng có nhiều trường hợp tai nạn giao thông (TNGT) liên quan đến XĐĐ xảy ra, đặc biệt ở lứa tuổi học sinh. Nghiên cứu đánh giá thực trạng và mức độ nghiêm trọng của học sinh bị TNGT khi sử dụng XĐĐ đến khám, điều trị tại Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức (Bệnh viện Việt Đức).
Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang. Nhóm nghiên cứu thu thập dữ liệu từ người bệnh từ 06 đến 17 tuổi bị TNGT khi sử dụng XĐĐ có đầy đủ hồ sơ bệnh án và được khám chữa bệnh cấp cứu tại Bệnh viện Việt Đức trong giai đoạn từ 01/01 – 31/10/2023. Các chỉ số về nguyên nhân tai nạn, thương tích, tình hình điều trị được ghi nhận.
Kết quả: Trong số 222 trường hợp có 133 nam giới (59.9%), độ tuổi trung bình 14.48 ± 0.21 và nhóm học sinh Trung học cơ sở (THCS) (từ 11-14 tuổi) chiếm tỉ lệ cao nhất (53.2%). 63.5% học sinh bị TNGT khi đang đi học, 44.1% trường hợp XĐĐ cũ đã dùng từ 2-5 năm và 51.7% không biết nguồn gốc xuất xứ của xe đang sử dụng. 37.4% trường hợp bị tai nạn tự ngã, 32.0% TNGT va chạm với phương tiện lớn hơn, chỉ có 49.1% học sinh sử dụng mũ bảo hiểm (MBH). Tỷ lệ đa chấn thương chiếm 35.6%, tổn thương chi chiếm 37.4%, chấn thương sọ não (CTSN) 15.8%. Điểm ISS trung bình 10,25 ± 1.25, trong đó 22.1% trường hợp ISS > 16. Các ca bệnh cần phẫu thuật chiếm 53.6%. Tại thời điểm nghiên cứu, 85.6% người bệnh đã khỏi; 10.8% người bệnh đỡ/giảm phục hồi tại nhà và 2.7% ca bệnh chưa hoàn toàn bình phục phải tiếp tục điều trị tại cơ sở y tế tuyến dưới và 0.9% tử vong. Ngày điều trị trung bình 4.98 ± 0.72. Viện phí trung bình 18,353,297.55đ ± 3,120,268.45đ.
Kết luận: Còn nhiều trường hợp học sinh không biết rõ về nguồn gốc và tình trạng của XĐĐ đã sử dụng. Tỷ lệ học sinh không đội MBH cao. Học sinh sử dụng XĐĐ có thương tổn chi thể, hàm mặt, sọ não hoặc đa chấn thương nặng khi bị TNGT, cần chi phí điều trị lớn và thời gian điều trị dài ngày. Mục đích sử dụng XĐĐ ảnh hưởng tới lựa chọn đội MBH của học sinh. Điểm ISS có ảnh hưởng tới nguy cơ người bệnh cần phẫu thuật. Nguy cơ người bệnh cần phẫu thuật tăng khi bị chấn thương chi thể, hàm mặt, da và phần mềm.
Từ khóa: Tai nạn giao thông, MBH, trẻ em, XĐĐ, ISS, AIS.
Current situation of traumatic students who are the e-bike drivers at Viet Duc University Hospital
Duong Duc Hung, Do Manh Hung, Le Vu Khanh An, Ngo Thi Hue
Viet Duc University Hospital
Abstract
Introduction: So far, there are an increasing number of e-bike related to traffic accidents, particularly involving school-age children. Our research evaluates the present state of affairs and severity regarding students who sustain injuries in traffic accidents related to e-bike use, have been admitted on emergency at Viet Duc University Hospital.
Patients and Methods: Cross-sectional study. The research team collected data from patients between 6 to 17 years old who had traffic accidents while using e-bike with complete medical records and admitted on emergency at Viet Duc University Hospital from January 1st to October 31st, 2023. The variables are causes of accident, lesions as well as outcomes of management enrolled.
Results: Of the 222 cases, there were 133 males (59.9%), the average age was 14.48 ± 0.21 and the group of secondary school students (11-14 years old) accounted for the highest proportion (53.2%). 63.5% of victims had traffic accidents while going to school, 44.1% of cases of old electric bicycles have been used for 2-5 years and 51.7% did not know the origin of the vehicle they are using. 37.4% of accidents involved falling on their own, 32.0% of traffic accidents collided with larger vehicles, and only 49.1% of victims used helmets. The rate of multiple injuries or polytrauma accounted for 35.6%, limb injuries accounted for 37.4%, and brain injuries accounted for 15.8%. The average ISS score was 10.25 ± 1.25, of which 22.1% > 16. Surgery was performed for 53.6% of patients. Treatment results were 85.6% recovered, 10.8% had better treatment outcome, 2.7% still need treatment at lower-level hospitals, 0.9% fatal. The average day of treatment was 4.98 ± 0.72. The average hospital fee was 18,353,297.55đ ± 3,120,268.45 VND.
Conclusions: Many students did not know clearly the origin and condition of the electric bicycles used. The rate of students not using helmets was high. Students using electric bicycles had limbs, maxillofacial, head injury or multiple injuries in traffic accidents, requiring large treatment costs and long length of hospital stay. The purpose of using electric bicycles affects students’ choice of wearing helmets. Association was found between ISS scores and the risk of patients needing surgery. The risk of patients needing surgery increased in cases presented with injuries to limbs, maxillofacial, skin and soft tissues injury.
Keywords: Traffic accidents, student, electric bike, ISS, RTS, AIS.
Tài liệu tham khảo
- Linh TT.Các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua XĐĐ của người tiêu dùng. Tạp chí Khoa học và Công nghệ – Đại học Thái Nguyên. 2018;160:159.
- Bộ Tài nguyên và Môi trường. Tình hình phát triển phương tiện giao thông sử dụng điện ở Việt Nam [Internet]. Bộ TàI Nguyên Và Môi Trường. 2020. Truy cập tại: https://www.monre.gov.vn/Pages/tinh-hinh-phat-trien-phuong-tien-giao-thong-su-dung-dien-o-viet-nam.aspx.
- Nguyễn Ngọc Văn, Nguyễn Hữu Đức. Nghiên cứu xu hướng điện khí hóa giao thông ở Việt Nam và đánh giá kinh tế kỹ thuật trạm sạc xe điện hai bánh tích hợp điện mặt trời tại tòa nhà E.TOWN 2 – TP. Hồ Chí Minh. Khoa học và Công nghệ (Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội – bản điện tử) [Internet]. Tháng 10 2020;56(5):9–16. Truy cập tại: https://khcn.haui.edu.vn/media/30/uffile-upload-no-title30447.pdf.
- Bộ Giao thông Vận tải. Nỗ lực giảm tai nạn giao thông ở lứa tuổi học sinh [Internet]. Cổng Thông Tin Điện Tử Bộ Giao Thông Vận Tải. 2020. Truy cập tại: https://mt.gov.vn/tk/Pages/chitiettin.aspx?IDNews=67659.
- Giang HT, Phương NQ, Chính NQ, Thắm NT. Thực trạng tai nạn thương tích của học sinh trường trung học cơ sở Lê Ích Mộc, xã Thủy Sơn, huyện Thủy Nguyên, Hải Phòng năm 2019. Tạp chí Y học Dự phòng. 2021;31(1):273-80.
- Du W, Yang J, Powis B, Zheng X, Ozanne-Smith J, Bilston L, et al. Epidemiological profile of hospitalised injuries among electric bicycle riders admitted to a rural hospital in Suzhou: a cross-sectional study. Injury prevention : journal of the International Society for Child and Adolescent Injury Prevention. 2014;20(2):128-33.
- Tuấn HM. Nghiên cứu về nguyên nhân gây chấn thương đầu ở trẻ em. Tạp Chí Y Học Việt Nam [Internet]. Tháng 8 2021 ;503(1). Truy cập tại: https://doi.org/10.51298/vmj.v503i1.729.
- Lưu Văn Vĩnh ĐPPL, Nguyễn Minh Tâm Nghiên cứu tình hình sử dụng XĐĐ và tai nạn giao thông ở học sinh trung học phổ thông tại thành phố Huế năm 2015. Kỷ yếu hội nghị KHCN tuổi trẻ các trường DHCDYD Việt Nam, Đại học quốc gia Hà Nội. 2015:362 to 6.
- Gupta S, Klaric K, Sam N, Din V, Juschkewitz T, Iv V, et al. Impact of helmet use on traumatic brain injury from road traffic accidents in Cambodia. Traffic injury prevention. 2018;19(1):66-70.
- Hải NM, Kiên NT. Nghiên cứu đặc điểm, kết quả sơ cứu ban đầu và điều trị thương tích do tai nạn giao thông đường bộ tại bệnh viện đa khoa trung tâm an giang năm 2020-2021. Tạp Chí Y Học Việt Nam [Internet]. Ngày 25 Tháng 2 Năm 2022;510(1). Truy cập tại: https://doi.org/10.51298/vmj.v510i1.1922.
- Lan NH, Liên PV. Chi phí điều trị tai nạn giao thông đường bộ ở những nạn nhân có can thiệp phẫu thuật tại Bệnh viện Đà Nẵng. Tạp chí Y Dược học – Trường Đại học Y Dược Huế. Tháng 2 2022 ; 12(1):54-59
- Tổng cục Thống kê. Báo cáo tình hình kinh tế – Xã hội quý IV và năm 2022. 2022.